ในวันที่แดดร้อนจัดในรั้วมหาวิทยาลัยไทย แต่ห้องเรียนกลับเย็นฉ่ำเพราะเครื่องปรับอากาศจากทุนจีน และเสียงพูดที่ดังอยู่หน้าชั้นเรียน…เป็นภาษาจีนล้วน ไม่มีอะไรผิด ถ้าการศึกษานั้นเพื่อเรียนรู้ แต่ทั้งหมดจะเริ่มมีคำถาม…เมื่อ “การศึกษา” กลายเป็นใบเบิกทางเข้าประเทศ ไม่ใช่ใบเบิกทางสู่อนาคต

คุณวิโรจน์ ลักขณาอดิศร ส.ส.ประชาชน คนพูดชัดแบบไม่ต้องใช้ล่าม แฉกลางสภาว่ามีมหาวิทยาลัยบางแห่งในไทย เปิดคลาสเฉพาะกิจให้นักศึกษาจีน 20-30 คน โดยบริษัทจัดหาจากแดนไกล พอมาครบยอดก็เปิดคลาสได้เลย ห้องเรียนนี้ ไม่มีปฏิทิน ไม่มีตารางสอน ไม่มีแม้แต่ “ภาษาไทย” มีแต่บริการ “ทำวิทยานิพนธ์แบบครบวงจร” จ่ายครบ เรียนจบ แน่ใจไหมว่านี่คือการศึกษา…หรือการจำหน่าย “วุฒิ”?

น่าเศร้าที่หลังคำว่า “มหาวิทยาลัย” คือระบบที่เริ่มจะคล้าย “บริษัทออกวีซ่า” มากกว่าสถาบันอุดมศึกษา หลายคนไม่ได้เข้ามาเรียนด้วยหัวใจ แต่เข้ามาเพื่อไปทำงานในโรงงาน รับเหมาก่อสร้าง หรือกิจการของชาวจีนในไทย โดยใช้วีซ่านักเรียนเป็นใบเบิกทาง และคนออกให้ก็คือ “มหาวิทยาลัยไทย” — สะดวกเสียจนกฎหมายยังตั้งตัวไม่ทัน

วิโรจน์ตั้งคำถามถึงโครงสร้างมหาวิทยาลัยเหล่านี้ ที่ชาวจีนถือหุ้น 49% และอีก 51% ที่เหลือคือ “นอมินี” คนไทย หรือบริษัทที่มีคนจีนคนเดิมถือหุ้นไขว้ซ้อนกันอีกทอดหนึ่ง ดูผิวเผินเหมือน “ไทยยังคุมได้” แต่พอล้วงลึก กลายเป็นว่า “จีนเป็นเจ้าของแบบเบ็ดเสร็จ” อธิปไตยทางการศึกษา อาจยังอยู่ในกฎหมาย แต่ในความเป็นจริง…กลับอยู่ในมือของคนที่ไม่ได้ถือสัญชาติไทย

เพราะอัตราการเกิดลด มหาวิทยาลัยไทยจึงดิ้น ดิ้นด้วยความรู้…ไม่พอ ดิ้นด้วยการ “ออกวีซ่า” ให้คนต่างชาติ ง่ายกว่า มหาวิทยาลัยที่ไม่มีนักเรียนไทย ไม่มีภาษาไทย และไม่มีระบบตรวจสอบ มันอาจไม่ใช่มหาวิทยาลัยอีกต่อไปแล้ว… มันคือ “ศูนย์เหรียญ” ที่ตั้งอยู่กลางกรุง ศูนย์กลางของการเรียนรู้เพื่อการเข้าเมือง ศูนย์กลางของธุรกิจการศึกษาไร้จิตวิญญาณ และศูนย์ของศรัทธาที่สูญหาย

วิโรจน์เสนอ 4 ข้อ เพื่อหยุดวงจรอุบาทว์นี้:

1. ตรวจสอบวีซ่านักเรียนที่ใช้ทำงานก่อสร้าง
2. เสริมคนและระบบให้กรมพัฒนาธุรกิจการค้า
3. ตรวจสอบบริษัทที่ได้สิทธิ์ BOI ว่าทำตามสัญญาหรือไม่
4. ป.ป.ช. ต้องสางเงามืดเจ้าหน้าที่รัฐที่รับผลประโยชน์

เราควรเรียนเพื่อรู้ ไม่ใช่เรียนเพื่ออยู่ และสถาบันที่เรียกตัวเองว่า “มหาวิทยาลัย” ต้องมากกว่าการขายวุฒิให้คนเดินทาง เพราะถ้าเรายอมให้มหาวิทยาลัยกลายเป็นศูนย์เหรียญ วันหนึ่ง…ประเทศนี้อาจกลายเป็นแค่ศูนย์ของทุกสิ่ง

ข้อมูล/ภาพ : Thai PBS