หากโทรศัพท์มือถือของคุณดับเงียบไปครึ่งวัน อินเทอร์เน็ตที่คุณจ่ายเงินรายเดือนกลับกลายเป็นแค่ “สัญญาณลม” แล้วหน่วยงานกำกับดูแลเครือข่ายโทรคมนาคมของรัฐตอบสนองด้วยคำว่า “ชดเชยโทรฟรี 100 นาที ใช้ภายใน 24 ชั่วโมง” คุณคิดว่าเพียงพอหรือยัง?

นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่เครือข่ายล่ม…แต่คำถามคือ กสทช.เรียนรู้อะไรจากครั้งก่อนบ้างหรือไม่?

เมื่อวันที่ 22 พฤษภาคมที่ผ่านมา ผู้ใช้บริการเครือข่ายทรูทั้งประเทศประสบปัญหา “สัญญาณล่ม” อย่างไม่ทันตั้งตัว ตั้งแต่ช่วงเช้าถึงช่วงบ่าย ผู้คนไม่สามารถติดต่อสื่อสาร ทำธุรกรรม หรือแม้กระทั่งเรียกรถกลับบ้าน ในยุคที่การสื่อสารคือเส้นเลือดหลักของเศรษฐกิจและชีวิตประจำวัน เหตุการณ์นี้ไม่ต่างจาก “ไฟฟ้าดับในโรงพยาบาล” เพราะมันกระทบคนจริง และกระทบหนัก

และคำถามที่น่าคิดที่สุดคือ…กสทช.มีไว้ทำไม?

ชดเชย…หรือโชว์เฉย?

ทรูเสนอชดเชย: โทรฟรี 100 นาที + ดาต้าฟรี 10GB ใช้ได้ใน 24 ชั่วโมง ฟังดูดีในแวบแรก แต่ลองฟังเสียงประชาชนที่อยู่ในแพ็คเกจ unlimited ดูสิ แล้วลองถามคนที่กดรับสิทธิ์แล้วระบบ error ตอบกลับว่า “ไม่สามารถทำรายการได้ในขณะนี้” อีกสักนิด

ชดเชยที่ประชาชนต้อง “กดรับเอง” ภายในเงื่อนไขจำกัดเวลา กลายเป็นการผลักภาระจากผู้ให้บริการสู่ผู้บริโภค

ในต่างประเทศ ตัวอย่างที่สหราชอาณาจักร เมื่อ O2 ล่มเครือข่ายในปี 2018 บริษัทถูกบังคับโดย Ofcom (หน่วยงานกำกับดูแลโทรคมนาคมอังกฤษ) ให้คืนเงินแก่ลูกค้าเป็นจำนวนหนึ่งโดยอัตโนมัติ ไม่มีการ “กดรับ” ไม่มีดาต้าจำกัดเวลา เพราะหน่วยงานกำกับดูแลมีบทบาท “กำกับ” อย่างแท้จริง ไม่ใช่เพียง “ขอความร่วมมือ” แล้วรอให้เอกชนใจดี

ในเกาหลีใต้ ผู้ให้บริการที่ล่มถูกตั้งค่าปรับ และต้องชี้แจงระบบสำรองอย่างโปร่งใสต่อสาธารณะ ไม่ใช่ปิดข่าวด้วยแถลงการณ์สั้นๆ แล้วจบ

แล้วในไทย…?

กสทช.นัดหารือนอกรอบ “เพื่อขอให้ทรูทบทวนมาตรการเยียวยา” ก่อนจะประชุมอย่างเป็นทางการในสัปดาห์หน้า แต่ในระหว่างนั้น เสียงประชาชนที่ยังคงโกรธ เสียหาย และหงุดหงิด ไม่มีคำตอบ ไม่มีการบังคับใช้ ไม่มีกลไกอัตโนมัติ ไม่มีบทลงโทษใดๆ ที่เป็นรูปธรรม

ในยุคที่เทคโนโลยีเดินหน้าเร็วกว่า “หนังสือเชิญชี้แจง” หลายสิบเท่า หน่วยงานอย่าง กสทช. ไม่ควรเป็นแค่ผู้สังเกตการณ์ที่ทำงานย้อนหลังหลังวิกฤตผ่านไปแล้ว

เราจ่ายค่าบริการ กสทช. จากภาษี และค่าธรรมเนียม ในนามของประชาชน…หรือในนามของผู้ประกอบการ?

เมื่อศิริกัญญา ตันสกุล ต้องเชิญชวนประชาชนให้แชร์ประสบการณ์ความเดือดร้อน เพื่อรวบรวมเป็นข้อมูลส่งเข้าคณะกรรมาธิการ มันคือภาพสะท้อนความล้มเหลวของระบบรับเรื่องร้องเรียนที่ควรมีอยู่แล้วโดย กสทช.เอง

ถึงเวลาหรือยังที่เราจะถามว่า กสทช.อยู่ข้างใคร?

เราคงไม่ต้องการให้ประเทศนี้มี “เครือข่าย” แค่บนหน้าจอโทรศัพท์ แต่ต้องการเครือข่ายความรับผิดชอบจากภาครัฐจริงๆ ที่มีอำนาจ มีหลักการ และมีหัวใจของประชาชนเป็นศูนย์กลาง

เพราะสุดท้ายแล้ว การเงียบเฉยของหน่วยงานรัฐในยามที่ประชาชนเดือดร้อน…ก็ดังพอๆ กับการล่มของเครือข่ายโทรศัพท์มือถือ

ภาพ : Sirikanya Tansakun