ในห้วงยามที่โลกกำลังหมุนเข้าสู่พลังงานหมุนเวียน ประเทศไทย…ก็เริ่มเปิดทางให้กับสิ่งที่เรียกว่า Independent Power Supply หรือ IPS อย่างเงียบๆ แต่คมกริบเหมือนใบมีดซามูไรที่รอวันสับโครงสร้างใหญ่
ใช่ครับ… เมื่อ กกพ. หรือคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน ได้เปิดรับฟังความเห็น “หลักเกณฑ์การอนุญาตสำหรับผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชนที่มีวัตถุประสงค์ผลิตไฟฟ้าเพื่อใช้เอง หรือจ้างผู้อื่นผลิตไฟฟ้าเพื่อใช้ในกิจการตนเอง” ระหว่างวันที่ 26 พฤษภาคม ถึง 10 มิถุนายน 2568 นี้เอง
แปลไทยเป็นไทย…ก็คือ
เอกชนที่ “เบื่อ” การไฟฟ้าฝ่ายจำหน่าย หรืออยากลดต้นทุนค่าไฟ สามารถ “ผลิตเอง ใช้เอง” ได้อย่างเสรี
จะทำโซลาร์รูฟท็อป จะตั้งโรงไฟฟ้าขนาดเล็กในโรงงาน จะจ้างคนมาติดตั้ง ก็ทำได้
แต่…มีข้อแม้
- ต้องไม่เชื่อมขายไฟให้คนอื่น
- ต้องไม่โยงระบบไฟฟ้าไปยังพื้นที่สาธารณะ
- ต้องไม่ทำตัวเป็น “ผู้ค้าไฟ” แฝงตัวในรูปแบบ Peer-to-Peer Energy Trading
ถามว่า…ทำไมต้องมีข้อแม้?
ก็เพราะ “ระบบใหญ่” หรือ Utility เดิมๆ ยังไม่พร้อมจะเจอกับการ “รุกคืบ” ของเสรีภาพทางพลังงานแบบนี้แบบเต็มรูปแบบน่ะสิครับ
ลองคิดภาพตามนะครับ… ถ้าทุกโรงงาน สวนอุตสาหกรรม หรือแม้แต่กลุ่มหมู่บ้านระดับบนๆ
ต่าง “ผลิตเอง ใช้เอง” กันหมด แล้วรายได้ของระบบการไฟฟ้าเดิมจะเหลือเท่าไหร่?
สายส่งที่ลงทุนกันไปเป็นแสนล้าน จะคืนทุนยังไง?
นี่จึงเป็น “เกมที่ซับซ้อน” ที่ต้องเดินกันแบบค่อยเป็นค่อยไป
เปิดทางให้เสรีภาพพลังงาน…แต่ก็ต้องกันไม่ให้เกิด “สงครามพลังงาน” ในระยะเปลี่ยนผ่าน
พื้นที่ที่ดูจะได้เปรียบที่สุดในตอนนี้?
ก็คือ นิคมอุตสาหกรรม, เขตประกอบการอุตสาหกรรม และสวนอุตสาหกรรม
เพราะถูกออกแบบมาให้ผลิต-ใช้ในเขตปิดอยู่แล้ว
จึง “เข้าเกณฑ์” ได้ง่ายกว่าแบบโรงงานกระจายตัว หรือบ้านพักอาศัย
และนี่แหละ…เส้นทาง IPS ที่กำลังจะเขย่าโครงสร้างไฟฟ้าไทยในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า
โลกเปลี่ยน…ไทยต้องปรับตัว
แต่เส้นทางนี้ต้องเดินด้วย “มือที่นิ่ง” และ “มันสมองที่แหลมคม”
ไม่อย่างนั้น…มีสิทธิเกิด “ศึกในเงา” ระหว่างระบบเก่าและพลังใหม่ในไม่ช้าแน่นอนครับ!
