แรงงานชาวกัมพูชาจำนวนมากแห่เดินทางกลับประเทศผ่านด่านชายแดนภาคตะวันออกของไทย เช่น ด่านบ้านแหลม จ.จันทบุรี, ด่านคลองลึก จ.สระแก้ว และด่านหาดเล็ก จ.ตราด หลังมีกระแสข่าวว่ารัฐบาลกัมพูชาข่มขู่จะยึดที่ดินและตัดสิทธิ์สัญชาติสำหรับผู้ที่ไม่เดินทางกลับ ส่งผลให้บรรยากาศบริเวณหน้าด่านต่าง ๆ แน่นขนัดไปด้วยแรงงานที่พาครอบครัวและสัมภาระกลับบ้าน
ที่ด่านบ้านแหลม อ.โป่งน้ำร้อน จ.จันทบุรี มีแรงงานชาวกัมพูชาหลายหมื่นคนเดินทางกลับตลอดทั้งวันที่ 4-5 สิงหาคม บริเวณตลาดชายแดนเงียบเหงา ร้านค้าชาวกัมพูชาปิดแทบทั้งหมด เหลือเพียงร้านค้าชาวไทยที่ยังเปิดให้บริการเพียงไม่กี่ร้าน
ข่าวลือขู่ยึดที่ดินกระตุ้นแรงงานกลับบ้าน
แรงงานบางส่วนเปิดเผยว่า ได้รับโทรศัพท์จากครอบครัวในกัมพูชาว่า สมเด็จฮุน เซน อดีตนายกรัฐมนตรีกัมพูชา ออกมาเตือนว่าผู้ที่ไม่กลับประเทศอาจถูกยึดที่ดินหรือถูกถอดถอนสัญชาติ แม้ยังไม่แน่ชัดว่าข่าวดังกล่าวเป็นคำสั่งอย่างเป็นทางการหรือไม่ แต่ก็เพียงพอให้แรงงานจำนวนมากตัดสินใจเดินทางกลับบ้าน ทั้งที่ยังไม่มีความชัดเจนว่าจะมีรายได้หรือโอกาสทำงานในประเทศบ้านเกิดมากน้อยเพียงใด
ก่อนหน้านี้ หลังการประกาศหยุดยิงเมื่อวันที่ 29 กรกฎาคมที่ผ่านมา สถานการณ์แรงงานข้ามแดนเริ่มผ่อนคลายลง จำนวนผู้กลับประเทศเหลือเพียงหลักพันต่อวัน แต่หลังจากข่าวลือดังกล่าวแพร่กระจายออกไป ภายในไม่กี่วัน ตัวเลขผู้เดินทางกลับเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
ตรวจเข้มเอกสารแรงงาน – ผลักดันกลับ
ที่ด่านหาดเล็ก จ.ตราด มีแรงงานประมาณ 100 คนเดินทางกลับ โดยเจ้าหน้าที่ตรวจพบว่ามีเพียง 20 คนเท่านั้นที่มีเอกสารเข้าประเทศถูกต้อง ส่วนที่เหลือถูกจับกุม ทำประวัติ และผลักดันกลับประเทศตามขั้นตอนกฎหมาย
ส่วนที่ด่านคลองลึก จ.สระแก้ว มีแรงงานและครอบครัวรวมเกือบ 500 คนขนสัมภาระจำนวนมากเพื่อรอข้ามแดน เจ้าหน้าที่ได้เจรจากับทางการกัมพูชาจนสามารถเปิดทางให้ทั้งหมดเดินทางกลับได้ในช่วงบ่ายวันเดียวกัน
ไทยเปิดช่องทางให้พลเมืองที่ตกค้างในกัมพูชากลับประเทศ
กองร้อยทหารพรานที่ 1201 ชุดควบคุมกรมทหารพรานที่ 12 ได้ประกาศแจ้งประชาชนชาวไทยที่ตกค้างในฝั่งกัมพูชา สามารถเดินทางกลับประเทศได้ ทุกวัน ระหว่างเวลา 13.00-16.00 น. จนกว่าจะมีคำสั่งเปลี่ยนแปลง เพื่อช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์ชายแดนในขณะนี้
อย่างไรก็ตาม แรงงานส่วนใหญ่ที่เดินทางกลับยังไม่สามารถให้คำยืนยันชัดเจนถึงผลกระทบหากเลือกไม่กลับประเทศ โดยหลายคนยอมรับเพียงว่ากังวลจากข่าวลือและสถานการณ์ไม่แน่นอน ทำให้ตัดสินใจกลับไปตั้งหลักที่บ้านเกิดก่อน
