วันที่ 20 สิงหาคม 2568 กรมสอบสวนคดีพิเศษ (DSI) ได้ลงพื้นที่ตรวจสอบ เขากระโดง จังหวัดบุรีรัมย์ เพื่อเก็บข้อมูลและหลักฐานเพิ่มเติมเกี่ยวกับคดีพิพาทที่ดินระหว่างการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) และเอกชน ซึ่งเป็นคดีที่สังคมให้ความสนใจมายาวนาน โดยการลงพื้นที่ครั้งนี้ถูกจับตาว่าเป็นก้าวสำคัญในการคลี่คลายข้อพิพาท พร้อมทั้งสะท้อนถึงความพยายามของภาครัฐในการแก้ไขปัญหาการถือครองที่ดินอย่างโปร่งใส

คดีเขากระโดง ปมพิพาทยืดเยื้อหลายสิบปี

พื้นที่เขากระโดงเป็นหนึ่งในข้อพิพาททางที่ดินที่เก่าแก่ที่สุดของไทย ซึ่ง การรถไฟแห่งประเทศไทย อ้างสิทธิครอบครองมาตั้งแต่ช่วงการขยายเส้นทางรถไฟสายอีสาน แต่ต่อมากลับมีเอกชนและบุคคลบางกลุ่มเข้าไปครอบครองและใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ ส่งผลให้เกิดข้อขัดแย้งเรื้อรังยาวนานหลายทศวรรษ
การลงพื้นที่ครั้งล่าสุดของ DSI จึงมีเป้าหมายเพื่อตรวจสอบพยานหลักฐานเชิงพื้นที่ ทั้งแผนที่ เอกสารสิทธิ และการใช้ประโยชน์จริง เพื่อประกอบการพิจารณาความชอบธรรมทางกฎหมาย

ดีเอสไอชี้ต้องหาข้อเท็จจริงให้กระจ่าง

เจ้าหน้าที่ DSI เปิดเผยว่า การตรวจสอบครั้งนี้เป็นการเก็บข้อมูลเชิงประจักษ์ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อป้องกันข้อโต้แย้งในอนาคต โดยจะนำข้อมูลทั้งหมดไปวิเคราะห์และสรุปเสนอต่อคณะกรรมการสอบสวนคดีพิเศษ
ประเด็นสำคัญอยู่ที่การพิสูจน์ว่าพื้นที่ดังกล่าวเป็นกรรมสิทธิ์ของรัฐหรือไม่ และใครเป็นผู้ได้สิทธิครอบครองโดยชอบธรรม เนื่องจากมีรายงานว่ามีบุคคลทางการเมืองและนักธุรกิจในท้องถิ่นเข้าไปเกี่ยวข้องกับการใช้ประโยชน์ที่ดินในพื้นที่

คดีเขากระโดงไม่เพียงแต่สะท้อนปัญหาการจัดการที่ดินของรัฐ แต่ยังถูกโยงกับประเด็นทางการเมืองและผลประโยชน์ในระดับท้องถิ่นและประเทศ หากการสอบสวนไม่โปร่งใส อาจกระทบต่อความเชื่อมั่นของประชาชนต่อกระบวนการยุติธรรม
นักวิชาการด้านกฎหมายและเศรษฐศาสตร์ที่ติดตามคดีนี้ชี้ว่า การคลี่คลายปัญหาจะเป็น “บททดสอบ” ความจริงใจของภาครัฐในการจัดการทรัพยากรของประเทศอย่างโปร่งใสและยุติธรรม