สะพานพระราม 2 ถล่ม: วิกฤติความปลอดภัยและคำถามถึงความรับผิดชอบ
เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2568 เกิดเหตุสะพานถล่มในโครงการทางพิเศษสายพระราม 3 – ดาวคะนอง บริเวณถนนพระราม 2 ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิต 6 รายและบาดเจ็บหลายคน เหตุการณ์ครั้งนี้นำไปสู่การตั้งคำถามเกี่ยวกับมาตรฐานความปลอดภัยของโครงสร้างพื้นฐานไทย และจุดประกายการวิพากษ์วิจารณ์ต่อ นายสุรเชษฐ์ เหล่าพูลสุข ผู้ว่าการการทางพิเศษแห่งประเทศไทย (กทพ.) ซึ่งออกมาปกป้องตนเองด้วยวาทกรรมที่ว่า “การลาออกของผมไม่สามารถทำให้ผู้เสียชีวิตฟื้นขึ้นมาได้”
ความปลอดภัยของประชาชน: สิทธิที่ไม่ควรถูกมองข้าม
เหตุการณ์สะพานถล่มไม่ใช่เพียงแค่เรื่องของโครงสร้างที่ล้มเหลว แต่ยังเกี่ยวข้องกับ สิทธิพื้นฐานของประชาชน ที่สมควรได้รับการคุ้มครองจากโครงสร้างพื้นฐานของรัฐ การสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินจากอุบัติเหตุที่เกิดจากความบกพร่องของภาครัฐ ถือเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนในด้านความปลอดภัยของประชาชนอย่างชัดเจน
ความรับผิดชอบของผู้นำรัฐ: มากกว่าคำพูด แต่ต้องมีการกระทำ
ธรรมาภิบาล (Good Governance) เป็นหลักการที่กำหนดให้ผู้นำองค์กรภาครัฐต้องมี ความรับผิดชอบ (Accountability) และ ความโปร่งใส (Transparency) การกล่าวว่า “ลาออกก็ไม่ช่วยอะไร” เป็นการมองปัญหาในมิติที่แคบ เพราะ การลาออกมิใช่เพียงแค่การพ้นจากตำแหน่ง แต่เป็นการแสดงออกถึงความจริงใจและการรับผิดชอบต่อสังคม
ในหลายประเทศที่มีระบบธรรมาภิบาลเข้มแข็ง ผู้นำที่เกี่ยวข้องกับโศกนาฏกรรมในลักษณะนี้มัก แสดงความรับผิดชอบเชิงสัญลักษณ์ ผ่านการลาออกเพื่อให้เกิดการตรวจสอบอย่างโปร่งใส ตัวอย่างเช่น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมของอิตาลี ที่ลาออกหลังเหตุการณ์สะพานถล่มในเมืองเจนัว ปี 2018 ซึ่งถือเป็นมาตรฐานจริยธรรมของผู้นำที่มีความรับผิดชอบ
ทางออกที่เป็นรูปธรรม: ตรวจสอบ โปร่งใส และแก้ไขปัญหาจริงจัง
แทนที่จะใช้วาทกรรมที่เบี่ยงเบนความสนใจ รัฐบาลและ กทพ. ควรดำเนินมาตรการเชิงรุกในการตรวจสอบและปฏิรูปมาตรฐานความปลอดภัยของโครงการก่อสร้าง โดยมีข้อเสนอแนะดังนี้:
- ตั้งคณะกรรมการอิสระ เพื่อตรวจสอบหาสาเหตุของเหตุการณ์และเผยแพร่ข้อมูลอย่างโปร่งใสต่อสาธารณะ
- ทบทวนและปรับปรุงมาตรฐานความปลอดภัย ของทุกโครงการทางพิเศษให้เข้มงวดขึ้น
- สร้างวัฒนธรรมความรับผิดชอบในองค์กรรัฐ เพื่อลดปัญหาการขาด Accountability
- ให้ความเป็นธรรมแก่ผู้เสียหายและครอบครัวของผู้เสียชีวิต ผ่านการเยียวยาที่เป็นธรรมและรวดเร็ว
บทเรียนจากโศกนาฏกรรม: สังคมต้องการผู้นำที่รับผิดชอบจริง
ในสังคมที่ให้ความสำคัญกับ ธรรมาภิบาลและสิทธิพลเมือง ผู้บริหารภาครัฐต้องแสดงความรับผิดชอบต่อประชาชนอย่างโปร่งใสและจริงใจ การใช้วาทกรรมเพื่อปกป้องตนเองอาจยิ่งลดความเชื่อมั่นของประชาชนต่อภาครัฐ การแก้ไขปัญหาอย่างเป็นรูปธรรมและมีความรับผิดชอบเท่านั้นที่สามารถฟื้นฟูศรัทธาของประชาชนได้
“ความรับผิดชอบ” ต้องสะท้อนผ่านการกระทำ ไม่ใช่เพียงแค่คำพูด”

ข้อมูล/ภาพ : PPTV