ตลาดทุเรียนฤดูร้อนของจีนคึกคักขึ้น ขณะที่ไทยและเวียดนามแข่งขันกันแย่งชิงตำแหน่งอันดับหนึ่ง การฟื้นตัวของการนำเข้าทุเรียนสดจากไทยทำให้เวียดนามกลายเป็นซัพพลายเออร์อันดับหนึ่งของจีนอย่างมั่นคง ทิ้งห่างคู่แข่งหลักอย่างเวียดนาม

วันที่ 21 สิงหาคม 2024 เซาท์ไชน่า มอร์นิ่งโพสต์ รายงานว่า การส่งออกทุเรียนสดจากไทยไปยังจีน ซึ่งเป็นผู้บริโภคทุเรียนมากที่สุดในโลก ฟื้นตัวขึ้นในไตรมาส 2/2024 หลังจากที่ลดลงเมื่อต้นปีนี้ การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวเกิดจากผลผลิตตามฤดูกาลที่เพิ่มขึ้น และชื่อเสียงคุณภาพทุเรียนไทยที่ยั่งยืนยาวนาน

ตามข้อมูลหน่วยงานศุลกากรของจีนเปิดเผยว่า ไตรมาส 2/ 2024 จีนนำเข้าทุเรียนจากไทยมีมูลค่าเกือบ 2.67 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 91,000 ล้านบาท ซึ่งคิดเป็นสัดส่วน 75 เปอร์เซ็นต์ของทุเรียนที่จีนนำเข้าทั้งหมด ซึ่งนับว่าดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัดจากตัวเลข 42.5 เปอร์เซ็นต์ จากในไตรมาส 1/ 2024 และเพิ่มขึ้น 2.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 85,000 ล้านบาทเมื่อเทียบเป็นรายไตรมาส ในขณะเดียวกัน สัดส่วนการนำเข้าทุเรียนไทยของจีนทั้งปี 2023 อยู่ที่ 68 เปอร์เซ็นต์

ส่วนในการนำเข้าทุเรียนที่เหลือทั้งหมดในไตรมาสที่สอง มาจากคู่แข่งหลักของไทยอย่างเวียดนาม ซึ่งในจีนทุเรียนเวียดนามบางครั้งขายได้น้อยกว่าทุเรียนไทย เนื่องจากมีค่าใช้จ่ายต้นทุนจากการใช้เส้นทางขนส่งชายแดนทางบก อย่างไรก็ตาม ทางการจีนได้ตัดแหล่งส่งออกทุเรียนของเวียดนาม 33 แห่งเมื่อเดือนมิถุนายนเนื่องจากกังวลเรื่องคุณภาพ

นักวิเคราะห์กล่าวว่า การเติบโตอย่างรวดเร็วของการส่งออกทุเรียนสดของเวียดนามตั้งแต่ปี 2022 ซึ่งก่อนหน้านั้นไทยมีการผูกขาดในทางปฏิบัติ อาจกระตุ้นให้ผู้ปลูกของเวียดนามพยายามส่งออกทุเรียนในปริมาณมากโดยไม่คำนึงถึงคุณภาพ

ไทยมี “ข้อได้เปรียบในการเป็นผู้นำ” ในหมู่ผู้บริโภคชาวจีนมายาวนานแล้ว” นายเหลียง หยาน นักเศรษฐศาสตร์จากมหาวิทยาลัยวิลลาเมตต์ในรัฐออริกอนของสหรัฐอเมริกากล่าว และว่าผู้สังเกตการณ์กล่าวว่า ไตรมาสที่สองของทุกปีถือเป็นฤดูกาลเก็บเกี่ยวหลักของทุเรียนไทย ในขณะที่ความสม่ำเสมอของรสชาติและการจดจำแบรนด์ทำให้ทุเรียนจากไทยนั้นมีความน่าดึงดูดใจมากขึ้น

“ส่วนแบ่งการตลาดของไทยที่เพิ่มขึ้นในไตรมาสที่ 2 นั้น ส่วนใหญ่มาจากผลผลิตทุเรียนของไทยที่สูงสุดตามฤดูกาล เครือข่ายการค้าที่แข็งแกร่งและมั่นคง และความต้องการของผู้บริโภคที่มีต่อทุเรียนไทยในช่วงเวลานี้” ลิม ชิน คี ที่ปรึกษาของสถาบันทุเรียน (Durian Academy) ซึ่งเป็นสถาบันฝึกอบรมผู้ปลูกทุเรียนในมาเลเซียกล่าว

จีนเป็นผู้ซื้อทุเรียนรายใหญ่ที่สุดในโลก โดยนำเข้า 1.4 ล้านตันในปี 2566 ผู้บริโภคจำนวนมากขนานนามทุเรียน “ราชาแห่งผลไม้” โดยถือเป็นอาหารรสชาติแสนอร่อย และยังมอบทุเรียนเป็นของขวัญในโอกาสพิเศษ เช่น งานแต่งงานอีกด้วย ส่วนความพยายามของประเทศจีนในการปลูกทุเรียนเองในมณฑลไหหลำ ซึ่งเป็นเกาะเขตร้อนนั้นยังอยู่ในช่วงเพิ่งเริ่มต้น โดยขนาดการผลิตและระดับการพัฒนาในปัจจุบันนั้นยังไม่สามารถเทียบเคียงกับอุตสาหกรรมที่เติบโตเต็มที่ ซึ่งเป็นมืออาชีพมากกว่าอย่างในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้

แม้ว่าในเดือนพฤษภาคม ไทยจะสูญเสียโมเมนตัมเนื่องจากความร้อนจัดและภัยแล้ง ซึ่งส่งผลให้ผลทุเรียนแตกบนต้นและทำให้ฤดูเก็บเกี่ยวสั้นลง แต่สื่อท้องถิ่นรายงานว่าในที่สุดแล้ว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ของไทยได้ส่งความช่วยเหลือฉุกเฉินแก่เกษตรกร

ข้อมูลการค้าสำหรับเดือนกรกฎาคมเผยแพร่เมื่อวันอังคารที่ผ่านมา (20 สิงหาคม 2024) ระบุว่า ในเดือนกรกฎาคมจีนนำเข้าทุเรียนสดจากไทยมูลค่า 363 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือราว 12,000 ล้านบาท และนำเข้าจากเวียดนาม 270 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือราว 9,200 ล้านบาท และในช่วงสี่เดือนซึ่งสิ้นสุดในเดือนกรกฎาคม (เดือนเมษายน-กรกฎาคม) ไทยส่งทุเรียน 609 ล้านกิโลกรัม หรือราว 671,000 ตัน เมื่อเทียบกับเวียดนามที่ส่งออกทุเรียน 296 ล้านกิโลกรัม หรือราว 320,000 ตัน

นายซ่ง เซง หวุ่น (Song Seng Wun) ที่ปรึกษาเศรษฐกิจจากบริษัทบริการทางการเงินซีจีเอส (CGS) ซึ่งตั้งอยู่ในสิงคโปร์กล่าวว่า ทุเรียนไทยยังคงได้รับความนิยมในจีนเป็นส่วนใหญ่ เนื่องจากรสชาติทุเรียนไม่ค่อยเปลี่ยนแปลง แม้ว่าผลไม้จะขาดรสชาติที่หลากหลายที่บางคนอาจชอบก็ตาม

นายลิมกล่าวว่า หลังจากความพยายามล็อบบี้ที่ยาวนาน ในที่สุดมาเลเซียก็ได้รับการอนุมัติให้ส่งทุเรียนสดไปยังจีนในเดือนมิถุนายน ซึ่งถือเป็นชัยชนะที่สายเกินไปที่จะแข่งขันได้ในไตรมาสก่อนหน้า พร้อมเสริมว่าทุเรียนของมาเลเซีย “ยังไม่มีอุปทานเต็มที่” อีกทั้งจากข้อเท็จจริงทุเรียนของมาเลเซียน่าจะมีราคาแพงกว่าทุเรียนของไทย ซึ่งตอนนี้มีราคาสูงถึง 200 หยวน หรือราว 950 บาทต่อผลในตลาดและร้านขายของชำในจีน แม้ทุเรียนของมาเลเซียมีรสชาติที่โดดเด่นกว่า แต่ทุเรียนมาเลเซียไม่สามารถตอบสนองความต้องการในปริมาณมากได้ ทำให้ขณะนี้ไทยจะเป็นซัพพลายเออร์รายใหญ่ เนื่องจากมีปริมาณการขนส่งสูง

อ่านข่าวต้นฉบับ: ตลาดทุเรียนจีน ในฤดูร้อนคึกคักขึ้น ไทย VS เวียดนามแย่งเบอร์ 1 ส่งออกทุเรียนสดไทย ฟื้นตัวไตรมาส 2/2024